عزتالله چنگایی شاعر خرمآبادی
استاد "عزتالله چنگایی"، پیشکسوت رسانه، شاعر و ترانه‌سرا لرستانی، و چهره‌ی سال 1396 هنر انقلاب و پایه‌گذار شعر انقلابی لرستان، زاده‌ی دهم آبان 1334 خورشیدی، در خرم‌آباد است.
او در حوزه‌ی ادبیات، جدا از شعر‌سرایی، داستان و فیلمنامه نیز می‌نویسد و تعدادی از فیلمنامه‌هایش نیز مبدل به فیلم گردیده است.
وی تحصیلات خود را در دبستان «ششم بهمن» و دبیرستان‌های «مهرگان» و «کوروش» خرم‌آباد به انجام رساند. در اواخر دوران دبیرستان، به یمن همشاگردی با "اسماعیل نژاد فرد لرستانی" (که بعداً استاد خوشنویسی برجسته‌ی کشور گردید)، برخی از اشعارش، در دو دفتر، تحت عناوین «گلبن1» و «گلبن2» خوشنویسی و ثبت گردید.
قبل از انقلاب، به‌واسطه‌ی حضور در کتابخانه عمومی کوروش خرم‌آباد، فرصت آشنایی با استاد زنده‌یاد "اسفندیار خان غضنفری"، که آن روزگار ریاست کتابخانه را عهدهدار بود، را می‌یابد و با ایشان، مراودات ادبی پیدا می‌کند و از محضرش بهره‌مند می‌گردد.
در سال 1360 در حالی‌که در اداره بهزیستی مشغول به‌کار بود، با رادیو خرم‌آباد، به عنوان نویسنده و برنامه‌ساز شروع به‌همکاری می‌کند و در سال 1363 به رادیو خرم‌آباد انتقال داده می‌شود.
ایشان در بحبوحه جنگ تحمیلی، مسئولیت تأسیس نخستین انجمن شعر و ادب خرم‌آباد را عهدهدار بود.
یکی از اشعار شناخته شده دوران دفاع مقدس که از رادیو سراسری پخش می‌شد، «لشکر صبح» از آثار شما بود
ایشان که پیش‌تر در جراید مختلف قلم می‌زد، در تیرماه 1376هفته‌نامه‌ی بامداد لرستان را با گستره‌ی نشر در لرستان، تاسیس نمود که تا کنون بدون وقفه منتشر شده است. وی هم اکنون مدیر مسئول موسسه‌ی چند منظورهی فرهنگی «نسیم بامداد لرستان» نیز می‌باشد. چنگایی که در سال 1381 بازنشته گردید و در طول خدمتش در صدا و سیمای مرکز لرستان، تصدی پست‌هایی نظیر: مدیرتولید رادیو، معاونت صدا، معاونت سیما و معاونت برنامه‌ریزی را عهده دار یوده و مدتی طولانی نیز، عنوان «قائم‌مقام» هشت تن از مدیران کل مرکز، را داشته است. در طول این سال‌ها به طور مکرر ریاست صدا و سیمای مراکز مختلف کشور به او پیشنهاد گردید، که هیچ‌کدام را نپذیرفت.
در آبان 1393 عزت الله چنگایی به عنوان رئیس خانه مطبوعات لرستان معرفی شد.
?کتاب‌شناسی:
- فرهنگ قوم لُر، تهران: جهاد دانشگاهی. همراه با محمد حنیف - 1374
- قدمگاه خورشید، خرم‌آباد: اردیبهشت‌جانان - 1391
و...
?نمونه‌ی شعر لری:
(1)
مِنی خاو و خیالی پاکِ پاکی
رَونی چه زِلالی پاکِ پاکی
یقین دریا نِییمه که چه جوره
سی مِه آوِ گِلالی پاکِ پاکی
(2)
یه عُمرَه بونَتِه مِیرَه دِلِ مِه
مِنِی نِشونَتِه مِیرَه دلِ مِه
وِ هر جا می رَسَه وا لُوِ باری
سراغِ حونَتِه مِیرَه دِلِ مِه
(3)
تَشبِریقِ عشق حُفتیه دِ چشت
زنه اینه چش مِه دیه دِ چشت
بو بینم ای همه رنگ شادِ خونهِ
دسِ کوم نقاش کشیه دِ چشت
(4)
گُل گلَه زاری دِ هر فصلی یِه رنگی
چی «کیالو» سَربُلِنگی وقِشَنگی
بورتِ گل هیرو دِ مینِ گَنِم سوز
کاسَه اِشکِنی که وا زردی دِ جَنگی
(5)
مِنِه دِ بیسِتینِ عشق وِل کو
رها دِ سَرزِمینِ عشق وِل کو
یِنَه تو یَه بهشتِ وَعدَه کِردَه
منِ تنیا دِ دینِ عشق ول کو
(6)
چِنو شوگارِمِ شیمَه دِ دیری
چِنو بی حونِمو بیمه دِ دیری
چِنو دِ عشقِ تو دل ناگِرونِم
که رسوا عالمی بیمهَ دِ دیری
(7)
مِنِه کُشتهَ خمارِ چشِ مَسِت
رنگِ سوزِ بِهارِ چَشِ مَسِت
یخِ سردِ زِمِسونِ دلِ مِه
موئَه آو وا حَفارِ چشِ مَسِت
(8)
اَر مهِ مجنون بیمهَ یَه، دِ راوِ عشقَه
هرچی ها پشتِ سَرِم کُل چاوِ عشقَه
کیچه کیچه گَردی و بی حونِمونی
عالمی دونن یِنَه دِ داوِ عِشقَه
(9)
ماهِ نُو زیتِر دِرآ اُوریانِ وَر دی
دی دِلِ ظلماتِ سردِ شو تو سَر دی
حُونمو چُول و غَمین وسوت وکورَه
تو بیا دی حُونَه حالی مَنَه دَر دی
(10)
چِنو کِه ها رویی کِل وا دِما دی
کِه کُشتی عاشِقِ وِ سِیلِ چَشی
مِن و دِل هَر دِک اُفتایمَه وِ پا تو
نَظَر بازیتِ تو بُردیَه سی کی
?نمونه‌ی شعر فارسی:
(1)
[مولای ما حسین(ع) است]
خورشید مهربانی، مولای ما حسین(ع) است
الگوی آسمانی، مولای ما حسین(ع) است
هم پاسدارِ عشق و هم پاسبانِ غیرت
در گاهِ عشقبانی، مولای ما حسین(ع) است
در بحرِ موج خیزِ دنیای پُر تلاطم
کشتی چنان‌که دانی مولای ما حسین(ع) است
آن‌کس که عشق‌بازی با نام او تمام است
شیدای او جهانی، مولای ما حسین(ع) است
بر خاک پیکر او، بر روی نی سر او
در اوجِ لامکانی مولای ما حسین(ع) است
آن‌کس که در رهِ حق، بگذشت از سر و جان
شد قبله را نشانی، مولای ما حسین(ع) است
بر ظلم و جور و طغیان در گردشِ زمانه
فریاد جاودانی، مولای ما حسین(ع) است
در بزم خنجر و خون ایدل سما که کرده؟
آنجا به شعر خوانی مولای ما حسین(ع) است
وقتی که خیمه می‌زد در طور عشق نشنید
از دوست لَن تَرانی مولای ما حسین(ع) است.
گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
منابع
@ezatollahchangaei
www.t-eshgh.blogfa.com
www.chb.farhang.gov.ir
www.ketabcity.com
www.seymare.com
www.ibna.ir